GIỚI THIỆU SÁCH MỚI “DÒNG THƠ LƯU VONG 1975-2025" 

Tuyển tập nhận định tác giả và tác phẩm, Quyển Một: gồm 40 nhà thơ tiêu biểu, của nhà phê bình văn học Song Nhị, do Cội Nguồn xuất bản tại Cali. Sách ra mắt ngày 24/8/25 tại San Jose, CA, HK. 

Mua sách: liên lạc tác giả Song Nhị: Email: songnhi.us@gmail.com , Phone: 408 - 209 - 0292. 

Sách in đẹp: Tựa: Nhà thơ Diên Nghị. Tranh bìa: HS Đinh Cường. Trình bày & thực hiện bản in: Tác giả Song Nhị.

ĐỌC NỘI DUNG QUYỂN MỘT “DÒNG THƠ LƯU VONG 1975-2025"

Sách dày 440 trang in trên giấy vàng nhạt mỡ gà có hoa văn hình hoa cúc rất sang trọng, trang nhã.

Nội dung sau Tựa, Vào tập, Tổng luận, là 40 nhận định tác giả & tác phẩm của 40 nhà thơ mà tác giả Song Nhị gọi là "tiêu biểu" được in trên trang bìa lưng.

Trong số 40 nhà thơ, có những nhà thơ nổi tiếng mà tôi được biết, có thể kể ra như:

Du Tử Lê, Tô Thuỳ Yên, Hà Thượng Nhân, Hoa Văn, Minh Đức Hoài Trinh, Nguyễn Tất Nhiên, Trang Châu, Trần Trung Đạo, Nguyễn Phúc Sông Hương, Vi Khuê, Cao Mỵ Nhân, Phan Thị Ngôn Ngữ, Sương Mai, Tuệ Nga, Thanh Nam, Trần Quốc Bảo, Dương Huệ Anh, Cung Diễm, Trần Vấn Lệ, Lê Nguyễn, Cao Nguyên, Thảo Chi, Thanh Thanh, Đỗ Bình, v.v...

- Người thứ nhất mở đầu sách "Dòng Thơ Lưu Vong" là văn thi sĩ Thanh Nam, 5 trang: ông là người VN di tản sang Hoa Kỳ đầu tiên, ông từng có hàng chục tác phẩm văn như truyện ngắn, tiểu thuyết... trước 1975. Thi tập Đất Khách là một trong những thi phẩm đầu tiên của văn học Việt Nam hải ngoại. Bài thơ Xuân Đất Khách, 1977, nói lên tâm trạng u hoài của kẻ tha hương. Tác giả Song Nhị dành cho thi sĩ Thanh Nam những lời trân trọng, trích dẫn bài thơ xuất sắc vừa nói.

- Người thứ hai là thi sĩ Tô Thuỳ Yên, 6 trang: tác giả Song Nhị nhắc đến các bài thơ "Tàu đêm", "Mùa hạn", "Ta về", có trích dẫn những vần thơ tuyệt tác của Tô Thuỳ Yên. Tác giả Song Nhị viết: "Quả thật, Tô Thuỳ Yên là một vì sao trong bầu trời văn học miền Nam từ thế kỷ trước.", "Tô Thuỳ Yên đã ra đi - Đi vào bất tử."

- Người thứ ba là thi sĩ Du Tử Lê, 9 trang: tác giả Song Nhị nêu lên vài dư luận trái chiều về DTL, cùng những chi tiết "không có thật" về tiểu sử DTL "cần được phối kiểm lại". Tác giả Song Nhị viết: "Thơ Du Tử Lê có một bầu trời cao rộng tiếng tăm tác giả cùng thơ ông bay bổng.", "Khúc Thuỵ Du, nói theo ngôn ngữ đời thường là một bài thơ cũng là một ca khúc hay, ý từ gợi tả, thấm cảm." Và đã đăng trọn bài thơ dài đó.

Sách còn dài, còn nhiều thi sĩ, nhưng vì trang báo có hạn, chỉ xin nói thêm 5 vị nữa thôi:

- Người xếp thứ 5 là nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh, 7 trang: tác giả nhắc đến công trạng thành lập Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại của bà và đăng 1 danh sách gần 20 tác phẩm văn chương của bà. Tác giả nhắc đến tiếng tăm của bà qua những ca khúc như "Kiếp nào có yêu nhau", "Đừng bỏ em một mình" vào thập niên 70s, và đăng 3 bài thơ "Gục đầu bên mộ Mẹ", "Kiếp nào có yêu nhau, "Đừng bỏ em một mình" của nữ sĩ MĐHT.

- Người xếp khoảng giữa sách là thi sĩ Trần Trung Đạo, 13 trang: cựu sinh viên Luật Khoa và Vạn Hạnh, năm 1981 vượt Biển Đông qua Mỹ, học và tốt nghiệp Kỹ sư điện toán, đã đóng góp xây dựng mạng lưới Internet đầu tiên của người VN hải ngoại trong giai đoạn phôi thai đầu thập niên 1990. Từ năm 1995, TTĐ thuyết trình về các chủ đề như: Internet, văn học, nhân quyền, v.v... TTĐ làm thơ từ lúc học Trung học, hiện đã xuất bản 10 tác phẩm gồm: thơ, tùy bút, hồi ký, truyện ngắn, tiểu luận chính trị... Tác giả Song Nhị viết: "Nói đến Trần Trung Đạo, người ta nghĩ đến bài "Đổi cả thiên thu tiếng Mẹ cười", "Bài thơ này là biểu tượng của thơ Trần Trung Đạo đã được nhạc sĩ Võ Tá Hân phổ thành ca khúc cùng tên.", "Trần Trung Đạo là một trong những thi sĩ hàng đầu tại hải ngoại." Và đã trích đăng 3 bài thơ của ông.

- Người xếp khoảng giữa sách là thi sĩ Nguyễn Tất Nhiên (1952-1992) 6 trang: lúc trẻ học trường TH Ngô Quyền, Biên Hoà, từ lớp 6 đã làm thơ, năm lớp 7 cùng 1 bạn thân lập thi đoàn "Tiếng Tâm Tình", năm lớp 8, 1966, 2 nhà thơ học trò cùng 14 tuổi xuất bản tập thơ đầu "Nàng thơ trong mắt".

Người ta kể rằng, thơ NTN trong thời gian đầu "chẳng ai muốn đọc" và cũng "chẳng ai mua", cho đến khi được 1 vị giáo sư TH Ngô Quyền thấy "có giá trị nên đã gởi tới tạp chí Sáng Tạo", NS Phạm Duy thấy đã phổ nhạc bài thơ "Khúc tình buồn" thành "Thà như giọt mưa"... vang lên trên đài Phát thanh SG, từ đó NTN bắt đầu nổi tiếng. Sau đó PD phổ tiếp bài thơ "Ma sơ" thành "Mẹ hiền như Ma sơ"; Cô Bắc kỳ nho nhỏ"... Nguyễn Đức Quang phổ bài thơ "Linh mục" thành "Vì tôi là Linh mục". Người ta tìm được 71 bài thơ đăng báo và 3 thi tập trong đó có 1 tập in ở Mỹ khi NTN còn sống. Ông mất năm 1992 khi mới 40 tuổi, vì cảnh sát không công bố kết quả giảo nghiệm, không ai biết NTN chết vì lý do truỵ tim hay tự tử. Bút hiệu NTN có 1 nhà văn kể là do Du Tử Lê đặt thay cho Hoài Thi Yên Thi. Tác giả SN đăng 4 bài thơ trong đó có 1 bài được xem là bài thơ cuối cùng của NTN.

- Người xếp kế chót là Vinh Hồ, 5 trang: tác giả Song Nhị đăng 1 danh sách 7 tác phẩm của VH, kể cả 2 bài thơ: "Nghĩa trang Biên Hoà", "Mộng quy cố hương", nhận định về 1 khổ thơ trong bài "Mất ánh mặt trời" cùng 2 câu trong bài "Cánh đồng mùa xuân" - bài thơ vốn đã được 3 nhạc sĩ phổ nhạc. Tác giả Song Nhị viết:

"Những năm tháng trong nước, hòa mình trong luỹ tre xanh, nghe "Tiếng tắc kè tắc lưỡi nữa trong đêm" như một sự việc tự nhiên... Khi ra nước ngoài, nhìn nước người mới thấm thía nỗi xót thương xứ sở:

Từ xa em biệt cố hương
Nhìn quê người thấy thêm thương quê mình
(Cánh đồng mùa xuân)"

- Người xếp chót là Thanh Thanh, 3 trang: là thi sĩ kiêm dịch giả dịch thơ Việt sang Anh ngữ, đã xuất bản 1 tập thơ và 2 tập hồi ký. Theo tác giả SN, Thanh Thanh từng đăng thơ và truyện ngắn trên báo Tiểu Thuyết Thứ Bảy ở Hà Nội từ năm 13 tuổi là người gia nhập làng văn từ những năm đầu thập niên 40s đã được Đại Hội Văn Hoá Quốc Gia tại Sài Gòn ngày 11/1/1957 công nhận là một cành trên "Cây Đa Văn Hiến Việt Nam". Bài thơ Lệ Châu dài 13 khổ thơ 7 chữ được tác giả Song Nhị cho là "niêm luật, vần điệu chuẩn mực", "Có thể nói Lệ Châu là bài thơ tiêu biểu của Thanh Thanh", và đã đăng 1 bài thơ "tiêu biểu" khác. 

Đọc xong quyển Một “DÒNG THƠ LƯU VONG 1975-2025" dày cộm, tôi khâm phục dù tuổi cao nhưng cây bút tài hoa nặng lòng với thi ca vẫn nỗ lực cố gắng bỏ ra công sức, thời gian... để hoàn thành tác phẩm phê bình thi ca công phu, sâu sắc, tinh tế, chừng mực... trong từng câu từng chữ, thuộc bộ môn khó nhất trong các bộ môn, tác giả nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình văn học SONG NHỊ đã đóng góp vào nền văn học Việt Nam Hải Ngoại một công trình văn học quý báu thật đáng ngưỡng mộ.

ĐÔI DÒNG VỀ TÁC GIẢ SONG NHỊ:

-Nhà văn, Nhà thơ, Nhà phê bình văn học, Chủ bút, Nhà báo Song Nhị nguyên quán: Hà Tĩnh.
Năm 1957 cùng gia đình vượt biên sang Lào tị nạn 3 năm.
Năm 1960 về Sài Gòn.
Năm 1965 học Khoa Học Nhân Văn, Đại Học Vạn Hạnh. Trưởng Ban Báo Chí / Chủ Bút Bán Nguyệt San Hướng Đi.
Năm 1968 ra trường, Cử Nhân Văn Chương.
Năm 1969 động viên Khóa 4/69 SQ TBTĐ.
Năm 1970: biệt phái Nha Hành Chánh Nhân Viên Phủ Tổng Thống / Phủ Đặc Uỷ Trung Ương Tình Báo.
Cấp bậc sau cùng: 1975, Trung Uý Chánh Sự Vụ kiêm Chủ Sự Phòng Báo Chí Nha An Ninh Nội Chính/ Phủ Đặc Uỷ TƯTB.
Năm 1975: tù cải tạo tại Long Thành, Quảng Ninh, Thanh Hoá, Xuân Lộc.
Năm 1990 qua Mỹ diện HO 14.
Năm 1995 - 2015: Phụ trách Trang Văn Học Cội Nguồn trên Thời Báo. Chủ nhiệm Chủ bút Tạp chí Văn Học Nguồn
Đã xuất bản 18 tác phẩm: gồm thơ, bút ký, khảo luận, tiểu luận, dịch Anh ngữ, riêng phê bình văn học có 2 tác phẩm.

Orlando, 31/8/2025
VINH HỒ