Ngàn ánh dương rực rỡ

Khaled Hosseini
Trúc Hà dịch

Chương 23 (tiếp theo)

Hôm đó là một ngày rực rỡ, trời không gợn chút mây, một ngày tuyệt hảo để mở tiệc. Các ông ngồi ngoài sân trên ghế xếp ọp ẹp, uống trà, hút thuốc và lớn tiếng đùa cợt về kế hoạch của thánh chiến quân Hồi giáo. Qua lời của ba nó, Laila đã hiểu sơ về kế hoạch này: nước A Phú Hãn giờ đây được gọi là Nước Hồi giáo A Phú Hãn. Một Hội đồng Cố vấn Thánh chiến Hồi giáo, hình thành tại thành phố Peshawar bởi một số phe nhóm thánh chiến, sẽ giám sát mọi việc suốt hai tháng dưới sự chỉ huy của Sibghatullah Mojadidi. Tiếp theo, một hội đồng lãnh đạo do Rabbani cầm đầu sẽ tiếp tục công việc trong vòng bốn tháng. Trong thời gian sáu tháng đó, một loya jirga, một hội đồng cố vấn mở rộng sẽ được tổ chức, bao gồm những  người lãnh đạo và các bô lão, để thành lập một chính phủ lâm thời nắm quyền trong hai năm nhằm dẫn đến các cuộc bầu cử dân chủ.

Một ông đang quạt lửa nướng mấy xâu thịt trừu. Ba của Laila và cha của Tariq đang chơi cờ tướng dưới bóng râm của cây lê già. Mặt họ cau lại vì chăm chú. Tariq cũng ngồi bên bàn cờ, vừa theo dõi trận cờ, vừa nghe chuyện chính trị ở bàn bên.

Các bà thì tụ tập nơi phòng khách, hành lang và nhà bếp. Họ vừa nói chuyện vừa bế con và né tránh rất tài tình mấy đứa nhỏ chạy đuổi nhau khắp nhà. Một bản nhạc do Ustad Sarahang hát phát ra ầm ĩ từ máy cát-sét.

Laila đang ở trong bếp, cùng với Giti pha mấy bình nước ngọt. Nhỏ Giti bây giờ không còn nhút nhát hay nghiêm trang như trước nữa. Mấy tháng nay, nét cau mày nghiêm nghị cố hữu trên mặt nó đã tan biến. Bây giờ nó cười thoải mái, cười nhiều hơn, còn hơi lẳng lơ nữa, điều làm cho Laila thấy lạ. Nó không còn cột tóc đuôi ngựa mà để tóc dài và nhuộm phớt màu đỏ. Sau này Laila được biết động lực của sự biến đổi này là một chàng thanh niên 18 tuổi đã để ý đến nó. Chàng ta tên Sabir, là thủ môn trong đội bóng đá của anh nó.

“Anh chàng có nụ cười đẹp trai nhất và mái tóc đen thật dày!” Giti kể cho Laila nghe. Tất nhiên không ai biết hai đứa đã để ý nhau. Giti đã bí mật gặp anh chàng hai lần để uống trà, mỗi lần 15 phút tại một quán nước trà bên kia thành phố, ở Taimani.

“Anh chàng sẽ hỏi cưới mình đó Laila! Có thể mùa hè này thôi. Bạn tin không? Thật mình không thể nào ngưng nghĩ đến anh.”

“Rồi việc học thì sao?” Laila đã hỏi. Và Giti đã đáp lại bằng cách nghiêng đầu và nhìn nó ra điều Thì biết quá rồi mà.

Nhỏ Hasina thường nói, tới lúc tao và Giti hai mươi tuổi thì tụi tao mỗi đứa đẻ 4, 5 đứa con rồi. Còn mày, Laila, mày sẽ làm cho hai nhỏ ngu ngốc này hãnh diện. Mày sẽ trở thành nhân vật quan trọng. Tao biết chắc sẽ có một ngày tao cầm tờ báo lên và thấy hình mày trên trang đầu.

Giti đang đứng cạnh Laila, cắt dưa leo, vẻ mặt mơ màng xa vắng. Má Laila cũng ở gần đó, trong chiếc áo đầm mùa hè rực rỡ, đang bóc vỏ trứng luộc cùng với bà mụ đỡ đẻ tên Wajma và má của Tariq.

“Tôi sẽ trình cho ngài chỉ huy trưởng Massoud một bức ảnh của Ahmad và Noor,” má nói với bà Wajma trong khi bà này gục gật đầu cố làm ra vẻ thành thật chú ý.

“Ngài đã đích thân trông nom việc chôn cất. Ngài đã nói lời cầu nguyện trước mộ các cháu. Coi như để cảm tạ sự đàng hoàng của ngài.”

Má đập một cái trứng luộc nữa. “Nghe nói ngài là một người biết suy nghĩ, đáng kính trọng. Tôi nghĩ ngài sẽ hài lòng.”

Chung quanh, các bà tấp nập ra vô nhà bếp, bưng những tô cà ri, những dĩa thịt cừu hầm vỏ chanh, sữa chua và đậu, những ổ bánh mì, và sắp đặt tất cả lên chiếc khăn ăn trải trên nền nhà trong phòng khách.

Lâu lâu, Tariq lại ung dung bước vô, bóc miếng này, nếm món kia.

“Ðàn ông không được vô đây,” Giti nói.
“Ði ra, đi ra, đi ra,” bà Wajma la lớn.

Tariq nhoẻ miệng cười trước lời đùa cợt xua đuổi của đám phụ nữ. Hình như anh chàng thích thú khi thấy người ta không cho mình vô, khi thấy sự bất kính đầy nam tính của mình làm rối loạn bầu không khí của các bà.

Cố gắng lắm Laila mới giữ được không nhìn Tariq, vì không muốn cho mấy bà này thêm lý do để bàn tán. Bởi vậy nó cúi gầm mặt xuống và không nói gì với Tariq, tuy nhiên nó nhớ đến giấc mơ mấy đêm trước, đến gương mặt của hai đứa trong gương, dưới chiếc khăn che mặt mềm mại màu lục. Và những hạt gạo rơi từ mái tóc Tariq xuống mặt gương vang lên thành tiếng.

Tariq đưa tay bóc được một miếng thịt bê nấu với khoai tây.

“Anh này!” Giti đánh lên lưng bàn tay của anh chàng. Nhưng Tariq đã cướp được miếng thịt và cười to.

Tariq bây giờ đã cao hơn Laila cả một cái đầu. Anh chàng đã cạo râu. Khuôn mặt anh gầy hơn, cứng cáp hơn, vai nở rộng. Tariq thích mặc quần xếp li, mang giầy đen bóng và áo sơ mi ngắn tay để khoe hai cánh tay lực lưỡng của mình - phần thưởng do mỗi ngày cử bộ tạ cũ sét ngoài sân. Gần đây, mặt anh ra vẻ thách thức nghịch ngợm.

Khi nói chuyện, anh chàng thường hơi nghiêng đầu sang một bên và nhướn một bên chân mày khi cười. Anh chàng để tóc dài và có thói quen hay hất những sợi tóc rũ mềm của mình một cách quá thường xuyên, không cần thiết. Nụ cười nửa miệng hơi gian cũng mới lạ.

Lần cuối cùng Tariq bị các bà xua đuổi ra khỏi bếp, má của anh bắp gặp Laila đang nhìn lén anh chàng. Tim cô nàng nhảy thót, mắt chớp chớp tội lỗi. Cô nàng mau mau ném mấy miếng dưa leo cắt nhỏ vô cái bình nước muối với sữa chua. Nhưng cô nàng vẫn có cảm giác bị má Tariq theo dõi, bà biết và cười nhẹ tán thành.

Các ông lấy đồ ăn vô dĩa và nước vô ly, rồi đem ra ngoài sân ăn. Còn phụ nữ và trẻ em, sau khi đã lấy phần của mình, họ ngồi trên sàn nhà quanh cái khăn để ăn.

Chỉ sau khi mọi thứ trên khăn đã được dọn dẹp và dĩa ăn đã được xếp chồng lên trong nhà bếp, khi người ta bắt đầu lu bu pha trà, ai uống trà xanh, ai trà đen, lúc đó Tariq mới hất đầu làm dấu và chuồn ra khỏi cửa.

Laila đợi năm phút, rồi ra theo. Nó gặp Tariq đứng cách đó ba nhà, dựa lưng vô tường ngay  lối vào một con hẻm nhỏ giữa hai căn nhà. Anh chàng đang ngân nga một bài nhạc xưa do Ustad Awal Mir hát:

Ðây quê ta xinh đẹp,
Ðây nước ta thân yêu.

Và anh chàng đang hút thuốc, lại một thói quen mới học được của mấy thanh niên anh hay theo chơi lúc sau này. Laila không thể chịu được những người bạn mới này của Tariq. Bọn chúng ăn mặc cùng một kiểu, quần xếp li, áo bó sát để làm nổi hai cánh tay và bộ ngực. Bọn chúng đều xức quá nhiều dầu thơm, và đều hút thuốc. Chúng nghênh ngang đi từng nhóm quanh xóm, đùa giỡn, cười to, đôi khi còn chọc ghẹo con gái, mặt ngu ngốc như nhau, nụ cười tự mãn. Một đứa trong đám bạn đó, vì có nét hơi giống Sylvester Stallone, nhất định bắt gọi nó là Rambo.

“Má anh sẽ giết anh nếu biết anh hút thuốc,” Laila nói, mắt nhìn hai bên trước khi bước lẹ vô hẻm.
“Nhưng bả đâu có biết,” anh chàng bảo. Rồi bước qua một bên để có chỗ cho Laila.
“Biết đâu sẽ biết.”
“Ai sẽ nói cho bả biết? Em hả?”

Laila nhịp nhịp bàn chân. “Ðem bí mật kể cho gió, nhưng đừng trách gió kể cho cây.”

Tariq mỉm cười, nhướng một chân mày. “Ai nói vậy?”
“Khalil Gibran”
“Em chỉ tổ khoe.”
“Cho điếu thuốc.”

Anh chàng lắc đầu từ chối và khoanh tay lại. Ðây là một kiểu mới trong những thế đứng của anh chàng: lưng dựa tường, tay khoanh lại, điếu thuốc gắn nơi khoé miệng, cái chân lành hời hợt co lên.

“Tại sao không?”
“Không tốt cho em,” anh chàng nói.
“Vậy tốt cho anh sao?”
“Tôi hút cho mấy đứa con gái.”
“Mấy đứa nào?”
Anh chàng mỉm cười tự phụ. “Tụi nó thấy hấp dẫn.”
“Không bao giờ.”
“Không à?”
“Dám chắc.”
“Không hấp dẫn sao?”
“Giống như thằng ngố”.
“Ðau quá,” anh chàng nói.
“Mà mấy con nhỏ nào chứ?”
“Em ghen rồi.”
“Tôi chẳng quan tâm, chỉ tò mò thôi.”
“Không thể cả hai được.” Anh chàng lại rít một hơi thuốc và nheo mắt nhìn qua làn khói. “Tôi dám cá người ta đang bàn tán về chúng mình đó.”

Trong đầu của Laila vang lên tiếng má nó. Như con chim sáo đang ở trong tay, chỉ cần nới lỏng bàn tay là nó bay mất. Cảm giác tội lỗi cắn rứt nó. Nhưng rồi Laila dập tắt tiếng nói của má nó. Thay vào đó, nó tận hưởng cái cách Tariq nói chúng mình. Nghe sao ly kỳ, hấp dẫn quá. Và phát ra một cách tình cờ, tự nhiên từ miệng anh làm nó thấy yên lòng. Chúng mình. Hai chữ đã thừa nhận và kết tinh sự liên hệ giữa hai đứa.

“Họ nói gì?”
“Nói là mình đang chèo ghe xuôi dòng Sông Tội lỗi,” anh chàng bảo. “Ăn Bánh của Quỉ.”
“Ði xe kéo Hung Ác?” Laila hùa theo.”
“Nấu càri Phạm Thánh.”

Cả hai phá lên cười. Rồi Tariq để ý thấy tóc Laila đã dài hơn.

“Ðẹp lắm,” anh chàng bảo.

Laila thầm mong mặt mình không đỏ lên. “Anh đổi đề tài rồi.”
“Ðề tài gì?”
“Mấy nhỏ đầu rỗng thấy anh hấp dẫn.”
“Em biết mà.”
“Biết gì?”
“Là anh chỉ thích em thôi.”

Laila thấy mềm lòng. Nó cố đọc trên nét mặt Tariq nhưng chỉ bắt gặp vẻ mặt khó đoán của anh với nụ cười tươi rói, khờ khạo ngược với ánh mắt thu hẹp, nửa như tuyệt vọng của anh. Một ánh mắt khôn ngoan, tính toán chính xác nên vừa đủ nữa đùa cợt nữa thành thật.

Tariq dùng gót cái chân lành để dập điếu thuốc. “Sao, em nghĩ thế nào về những việc này?”

“Bữa tiệc hả?”
“Ai là kẻ ngốc bây giờ? Anh muốn nói các thánh chiến quân Hồi giáo. Việc họ kéo về Kabul.”
“Ồ.”

Laila đang bắt đầu nói cho Tariq nghe cái điều mà nó đã nghe Ba nó nói về sự kết hợp rắc rối giữa súng đạn và lòng tự kỷ, thì bỗng nghe tiếng huyên náo phát ra từ nhà nó. Nhiều tiếng nói lớn. Tiếng la hét.

Laila cắm đầu chạy về. Tariq khập khểng theo sau.

Trong sân đang xẩy ra cảnh xô xát. Ở giữa là hai người đàn ông đang gầm gừ và lăn lộn dưới đất, một con dao nằm giữa hai người. Laila nhận ra một người là cái ông đã tranh luận chính trị ờ bàn ăn lúc nãy. Người kia là ông đứng quạt nướng thịt. Một vài người đàn ông đang cố kéo hai người ra. Ba nó không có trong số người đó. Ba nó đang đừng bên tường, cách đó một khoảng cách an toàn, cùng với cha của Tariq đang khóc.

Qua những lời lẽ kích động nghe được chung quanh, Laila ráp lại câu chuyện như sau: Cái ông người gốc Pashtun ngồi ở bàn chính trị, nói chỉ huy trưởng thánh chiến quân Ahmad Shad Massoud là một kẻ phản bội vì đã “thỏa thuận” với quân Liên Xô vào những năm 1980. Ông nướng thịt, người gốc Tajik, bị xúc phạm nên đòi ông kia phải rút lại lời nói! Ồng người Pashtun từ chối. Ông người Tajik nói nếu không có Massoud thì em gái ông kia chắc hẳn vẫn còn “hiến nó” cho bọn lính Liên Xô. Thế là hai ông đánh nhau. Có một ông vung dao, nhưng không rõ là ai.

Laila kinh hãi khi thấy Tariq nhảy vô cuộc xô xát. Nó cũng thấy một vài người lúc đầu muốn giải hòa nhưng bây giờ cũng đánh nhau tùm lum. Hình như nó nhìn thấy một con dao thứ hai nữa.

Tối đó, Laila hồi tưởng lại cảnh xô xát đã xảy ra như thế nào, mấy người đàn ông nằm đè lên nhau, những tiếng kêu đau đớn, la hét, đấm đá tứ tung, và giữa mớ hỗn độn đó, Tariq mặt nhăn nhó, tóc rối bời, chân sút, đang cố gắng bò ra.

***

Tình hình diễn tiến nhanh đến chóng mặt. Hội đồng lãnh đạo được thành lập sớm hơn dự trù và bầu Rabbani làm tổng thống. Các phe nhóm khác lạm dụng quyền hành. Chỉ huy trưởng Massoud kêu gọi hòa bình và kiên nhẫn.

Ðảng trưởng Hekmatyar bị loại ra nên tức điên lên. Còn dân Hazaras, từ lâu vẫn bị áp bức và bỏ quên, thì sôi sục căm thù.

Người ta chửi, người ta lên án, người ta tố cáo. Những cuộc họp bị bãi bỏ một cách giận dữ, cửa bị đóng sầm lại. Cả thành phố nín thở. Trên núi, súng AK được lắp đạn sẵn sàng. Các nhóm thánh chiến quân Hồi giáo vũ trang đến tận răng nhưng thiếu một kẻ thù chung, nên giờ đây là kẻ thù của nhau. Ngày phán xét cuối cùng của thủ đô Kabul cuối cùng đã đến.

Và khi hỏa tiễn bắt đầu rơi xuống thành phố Kabul, dân chúng chạy tìm chỗ núp. Má Laila cũng vậy, theo đúng nghĩa đen. Má thay đổi y phục trở lại màu đen, vô phòng, đóng màn cửa sổ lại, và kéo mềm trùm kín đầu.        

(còn tiếp)