Lời Tạ Lỗi Muộn Màng
Thanh Hà
Viết cho H.,HQTR.Uý BTL Bạch Đằng ngày xưa. Nếu anh tình cờ đọc được thì xem như đây là một lời tạ lỗi muộn màng mà khi xưa TH đã trái ngược lòng mình nói dối anh. Bất luận anh ở nơi nào, TH cầu mong anh luôn được hạnh phúc, an bình và mạnh khoẻ.
Ngày ấy cách đây bốn mươi mấy năm...
Bối cảnh Saigon thanh bình. Giờ tan trường có hai nữ sinh học về trên đường Hồng Thập Tự, bước chân thong dong chứ không có vẻ gì vội vã bởi hai cô còn bận ngắm nhìn cảnh vật, đường phố và bởi khoảng cách từ trường về nhà người chú đi bộ chỉ mất 15’ mà buổi chiều không có tiết học.
Hai nữ sinh tóc xoã ngang lưng, độ tuổi 18 và 17 trong đồng phục áo dài trắng là hai chị em ruột, chân ướt chân ráo từ một tỉnh ven biển lên thủ đô mới vài tuần. Người chị thi đổ tú tài đôi, đang ghi danh chờ nhập học ĐH Luật, cô em đậu xong tú tài một, đáng lẽ chờ xong trung học mới lên thành phố nhưng ba má thương con gái chưa bao giờ sống xa nhà, nên để cô nhỏ cùng lên cho có chị có em bớt lẽ loi dù sống chung với gia đình chú ruột thời gian đầu.
Hai nữ sinh ấy là người chị thứ ba và tôi.
Với hai thiếu nữ tỉnh lẽ, mà tâm hồn chân chất ngây thơ thể hiện cả trên gương mặt—tuy ba má có dẫn lên Saigon chơi vài lần nhưng lúc ấy hãy còn là trẻ con nên chỉ biết vườn Bách Thú, chợ Bến Thành—thì việc được lên Saigon học là một giấc mơ quá tuyệt vời. Với tôi lúc ấy, Saigon là cái nôi của văn minh, tri thức, phép cư xử lịch sự nhã nhặn. Là nơi hội tụ tất cả tinh hoa trong mọi lãnh vực khoa học, giáo dục, văn chương, văn nghệ…
Biết em gái nhút nhát chưa quen thầy cô, bạn mới nên chị ba trong thời gian chờ trường luật khai giảng, thỉnh thoảng buổi trưa giờ tan trường hay đến đón tôi, hai chị em cùng về cho vui.
Một buổi trưa, hai chị em về đến ngang công viên Tao Đàn thình lình từ đâu xuất hiện hai chàng sĩ quan Hải Quân trong bộ quân phục trắng, đội mũ trắng, cỡi hai chiếc xe lambretta trắng từ hướng ngược chiều chạy đến. Khi qua ngang chúng tôi, thoáng thấy họ nhìn, tôi giả bộ ngó lơ như không để ý. Xe chạy qua rồi tưởng là sẽ không gặp nữa, ai dè mấy phút sau hai chiếc xe với hai chàng Hải Quân ấy từ phía sau lưng chạy chầm chậm vượt qua mặt chúng tôi một đoạn rồi quanh lại. Chị em tôi không thể không chú ý thái độ hai anh chàng nên thầm thì :
- Hai ông nầy làm gì đảo tới đảo lui mấy bận, chắc định làm quen với chúng mình đây.
Chả hiểu sao lúc nầy lại ít xe lưu thông, nên hành động của hai chàng lộ liễu không giấu được.
Quả như chúng tôi đoán. Sau khi lượn lờ mấy vòng, hai chàng quyết định dừng xe cạnh lề đường trước mặt chúng tôi vài mét, chờ chúng tôi đi tới, một trong hai người bắt chuyện chào làm quen.
Tôi vốn nhút nhát, hay mắc cỡ. Lúc ở nhà hể họ hàng hay khách đến chơi, mới nghe tiếng họ ngoài cổng là tôi chạy trốn mất dạng, chẳng đặng đừng mới lấy hết can đảm ra chào. Vào lớp tôi cũng nổi tiếng rụt rè, nhiều năm sau gặp lại các bạn vẫn còn nhắc.
Vì vậy khi được hỏi chuyện tôi run không dám trả lời câu nào, nhường hết cho chị ba trả lời, khép nép cười thẹn thùng, tim đập mạnh.
Thấy đứng giữa đường nói chuyện không tiện, nên sau khi giới thiệu tên lẫn nhau, H.,một trong hai người hỏi xin số nhà để buổi tối đến thăm.
Trường hợp H. quen tôi giống một coup de foudre—tình cờ hai ánh mắt thoáng giao nhau trên đường mà anh chàng đã tự tin làm quen ngay lập tức, có lẽ anh nghĩ nếu không nắm ngay lấy cơ hội thì sẽ chẳng còn dịp nào nữa—Khách quan nhìn, chúng tôi rất đẹp đôi.
Chàng là anh trung uý trẻ tuổi đẹp trai quí phái, giọng bắc 54 nhẹ nhàng truyền cảm. Còn nàng là cô nữ sinh 17 tuổi, xuất thân từ gia đình ba làm công chức ở một tỉnh miền tây xứ biển, hiền ngoan nhút nhát, xinh xinh.
Nhưng là người trong cuộc, tôi lại có cái nhìn khác về chính bản thân.
Tôi phán đoán về tôi quá khắc khe, tự đánh giá thấp, mặc cảm là mình không xứng với H.
So với H., tôi chỉ là một nữ sinh nhà quê vừa lên thành phố, ăn nói vụng về, cư xử ngượng ngập. Còn anh là người lịch lãm, tự tin, đôi bàn tay rất đẹp, hơn cả bàn tay tôi (!).
Điểm nào tôi cũng thua anh, ngoại trừ chiều cao thì tôi lại hơn anh, oái oăm thế chứ.
Phải như thuở ấy tôi đừng quá câu nệ hình thức, lo sợ sự phán xét phê bình của thiên hạ, cứ phớt lờ cái quan niệm “ví dầu chồng thấp vợ cao, như đôi đũa lệch so sao cho bằng” mà giữ vững quan niệm tình yêu là sự hoà điệu giữa hai tâm hồn và trái tim,thì hẳn tôi đã giữ cho mình một mối tình đẹp.
Qua những lần trò chuyện, chúng tôi nhận ra có nhiều điểm tương đồng. Như đọc cùng loại sách, thơ, văn. Yêu mến cùng văn, thi, nhạc sĩ. Thưởng thức cùng loại âm nhạc, thích thiên nhiên…
Tôi nói rất ngưỡng mộ tiếng hát Thái Thanh, anh gật đầu tán thành ngay lập tức, khen nữ ca sĩ có giọng hát tuyệt vời cùng vóc dáng cao ráo, xinh đẹp.
Nghe thế tôi nhủ thầm : thì ra anh thích những phụ nữ dáng cao, thảo nào anh thừa biết tôi cao hơn mà vẫn quyết định làm quen.
Tôi luôn mặc cảm, xấu hổ việc mình cao hơn H. nên mấy lần anh ngỏ ý mời tôi đi chơi ngày chủ nhật, tôi đều mượn cớ từ chối để tránh sánh vai cùng anh ra đường.
Tự xét lòng, tôi biết mình có cảm tình với anh. Nhưng hỡi ơi, vì quan niệm vô cùng ngốc nghếch tôi đành đang tâm bóp chết đoá-hoa-tình vừa chớm nụ bằng một lời nói dối có chủ ý. Dối với chính lòng và dối với anh.
Mỗi lần anh đến thăm, trong tôi có hai tâm trạng trái ngược nhau : vừa vui vì được gặp người bạn trai tế nhị đáng mến, vừa nơm nớp lo sợ anh sẽ khám phá những yếu điểm của mình rồi sẽ thất vọng mà xa lánh. Bây giờ hồi nhớ lại, tôi chắc chắn với sự tinh tế lịch lãm anh đã nhận biết tính cách tôi rồi, nhưng có khi chính những vụng về ngây thơ đó mà anh thích làm bạn với tôi chăng ?
Nhân dịp lễ gì tôi quên, trường cho nghỉ vài hôm tôi cùng chị ba xin phép chú thím về quê thăm gia đình không dự tính nên anh đến tìm không gặp tôi.
Vài hôm sau tôi trở lại Saigon thì buổi trưa anh đến. Đây là cơ hội hiếm hoi chỉ chúng tôi với nhau để có thể trao đổi chuyện riêng tư. Anh hỏi tôi:
- Chắc ở Kiêngiang TH có nhiều người theo đuổi lắm phải không ? Và chắc TH đã có đối tượng rồi ?
Được sự mớm ý, như từ vô thức, tôi vội trả lời ngay:
- Dạ, vì TH lớn lên và đi học ở đó nên TH đã có đối tượng rồi anh ạ.
Nghe câu trả lời tàn nhẫn, anh nhìn tôi bằng ánh mắt buồn thiu, thất vọng.
Không khí ngưng đọng. Tôi sững sờ, nghe có cái gì đổ vỡ trong hồn. Sao tôi có thể nói dối dể dàng như vậy nhỉ ?
Một lời nói dối nặng nề nhất- dối gạt người, dối gạt với chính bản thân.
Khi anh từ giã ra về, tôi muốn gọi anh lại để đính chính là tôi không có bạn trai nào hết, khi mà ba má tôi rất nghiêm khắc với bốn cô con gái ở tuổi thiếu nữ. Nhưng rốt cuộc tôi đã im lặng.
Với ý nghĩ non dại của mình, tôi tự nhủ: thôi thì cứ để anh tưởng tôi đã có người yêu rồi xa tôi lúc tình cảm chưa sâu đậm, ít ra anh còn lưu giữ hình ảnh đẹp về tôi hơn là gần gũi nhau lâu ngày thì anh sẽ phát giác những khuyết điểm của tôi rồi thất vọng nhiều hơn.
Từ đó tôi không bao giờ gặp lại H.
Theo thời gian, tôi đã có cuộc sống an vui hạnh phúc bên chồng con, đôi lúc nhớ về quảng đời thanh xuân nhiều mơ mộng. Một thoáng bâng khuâng, rồi trở về thực tại.
Nhưng có một ngày–như ngày hôm nay–quá khứ tưởng đã nằm yên dưới lớp bụi thời gian mờ phủ, bỗng trồi lên chiếm lấy tâm hồn tôi ào ạt.
Có những kỷ niệm đẹp tươi, có những kỷ niệm khiến lòng tiếc nuối ray rức. Nghĩ về H. Giật mình chợt nhận thức lời nói dối thuở xưa hẳn làm tổn thương anh biết bao nhiêu. Muốn gặp anh để đính chính, nhưng biết tìm nơi đâu? Mấy mươi năm trôi qua, thời thế lắm đổi thay.
H.ơi, bây giờ anh có còn mạnh khoẻ hạnh phúc bên vợ hiền con ngoan hay đã nằm xuống trong trận chiến nào đó, hoặc vùi thây trong trại tù cải tạo, hoặc dưới lòng biển sâu lúc di tản vượt biên rồi ?
Tôi cầu trời đất khiến xui để anh đọc được bài viết này, qua tình tiết tôi tả thì anh sẽ nhận ra anh là người trong cuộc. Biết rằng không thể thay đổi quá khứ, nhưng nếu giải bày ra được nguồn cơn thì lòng tôi sẽ nhẹ nhàng thanh thản hơn là ôm nỗi ân hận đeo mang suốt đời. Và nhất là để cám ơn anh đã dành cho tôi một chút tình.
Thanh Hà
May, 2021
