thơ Đặng Toản
thơ tháng tư...
Buồn chi lạ tháng tư!
Anh đang ước một ngày mưa tháng sáu
Rửa tan trên phần mộ tháng tư gầy
Chư thiên xuống trao đời cây viết báu
Chép hịch truyền, an trăm họ đông tây
Anh vốn biết quê hương mình nhược tiểu
Chú vịt con trước một lão ngan cuồng
Như gà trống núp dưới chân đà điểu
Nên ngàn năm dân tộc ngậm hờn suông
Thế kỷ trước vương xích xiềng viên mãn
Dân Nam mình máu lệ buổi cơm chan
Thời quá độ dài lê thê hung hãn
Cú hồi thương tư bản độc vô vàn
Anh chẳng thích nghe theo lời phủ dụ
Rằng quê hương đang sắp sửa hóa rồng
Trăng liềm đỏ nhìn sao vàng quá đủ
Bày thêm chi vòng số tám mênh mông
Anh không dám ngước nhìn quê trẩy hôi
Lòng buồn như trẻ nít chịu tang cha
Xin cúi xuống nhìn miền Nam hấp hối
Tháng tư về, nỗi nhớ lại đi qua
Anh sợ hãi một chiều thu lá nám
Cố cung buồn, vương đế cũng lao lung
Con mắt bão băng qua trời nắng xám
Bao anh tài đất nước rụng như sung
Anh đâu dám viết bài thơ chém gió
Buổi dịch tràn nhân loại khổ đau chung
Bước lầm lẫn đầu tiên hang khốn khó
Để muôn đời huynh đệ chẳng tương dung
Richmond 21/4/2020
Cảm xúc tháng tư
Tháng tư gió ghẹo đùa hương bưởi
Bậu phải lòng qua mỗi sớm mơi ?
Tháng tư mây ngủ choàng vai núi
Thiếp nguyện bên chàng... chẳng muốn trôi.
Tháng tư đá ngạo thiên tuế chút…
Thọ dẫu ngàn năm cũng ngắn thôi
Tháng tư hàn sĩ treo nghiên bút
Rượu nhấp nghìn chung, chẳng ấm môi
Tháng tư đời vẫn vui trẩy hội
Hoa đỏ theo cờ, lớp lớp tươi
Sao em dại dột tìm quê mới
Biển khơi dạo ấy... cá no người
Tháng tư nửa nước cài tang trắng
Ta còn chưa đến tuổi đôi mươi
Trên rừng lao xuống... phe chiến thắng
AK, dép lốp… hả hê cười!
Tháng tư rượu đỏ pha cùng máu
Người uống mừng vui những chiến công
Ông bà sống lại nhìn con cháu
Còn đứa nào mang giống... Tiên Rồng ?
Tháng tư đá thét lời bi thiết
Gọi cội tùng, sơn đỉnh chơi vơi
Vệt lăn ngàn trượng sâu, tụ huyết
Uất vọng nghìn thu... cuộc đổi dời
Tháng tư mưa lệ qua đông hải
Thủy táng đại dương vạn lữ trình
Thêm bầy quỷ biển lăm le hại…
Giết người, cướp của, đoạt nguyên trinh
Tháng tư cô phụ trông vô hạn
Hoa nở thềm xuân mấy độ tàn
Tim người… cho dẫu là gang sắt
Ngần ấy thời gian, cũng rỉ han
Tháng tư cúi mặt đi trong nắng
Qua quảng trường nghe lạnh đá bia
Cuối phên thưa liếp, nghe đằng hắng
Hạnh phúc nhà ai lại cách chia...
Tháng tư trăng úa đêm nguyệt thực
Ngày vụt vàng theo, với mắt môi
Bốn hai năm chẵn vừa nhớ sực
Mẹ Việt Nam ơi!... buồn mãi thôi!
Houston 24- 4 – 2017
Cảm xúc tháng tư (2)
Khi xe tăng T54
Do Nga Sô chế tạo
Húc đổ cổng Dinh Độc lập
Hằng loạt đạn AK 47
Bắn rền rĩ bầu trời Sài Gòn
Pháo 130 ly nã ầm ào vào phi trường Tân Sơn Nhất…
Nam Việt Nam ba mươi tháng tư
Phải chăng, định phận tại thiên thư ?
Dắt dìu chạy loạn qua lằn đạn
Nhìn nhau, ta chỉ biết... khóc trừ
Tháng tư năm ấy, buồn ghê gớm
Quê hương tan tác chuyện mất còn
Ta thằng con nít xuân vừa chớm
Cũng nổi trôi theo chuyện nước non
Nẫu ở trên rừng lao xuống phố
Gieo bao tang tóc khắp nương đồng
Ta nhìn sau sắc cờ đỏ ố
Máu đã loang đầy cả biển sông
Nẫu đã làm bao điều bạo ngược
Cướp lương dân, đốt sách thánh hiền
Vác Mác cầm Lê đi xâm lược
Oán cừu vọng đến đỉnh non thiên
Đất Bắc mừng reo,thắng quá sướng
Trời Nam cúi gục, thua quá đau
Sướng, đau cùng bỏ vô lò nướng
Mấy sếp Hán triều... nhậu với nhau!
Người bên thắng cuộc ôm tất cả
Nguyên vẹn quê hương... rất đẹp giàu
Kẻ vai thua cuộc, xa tất cả
Còn mỗi niềm đau... đến rõ lâu
Bao năm hì hục đeo chủ nghĩa
Dân tộc dần lâm... cảnh vong nô
Hòn ngọc Viễn Đông luôn thấm thía
Vinh dự thay tên, khoác họ Hồ
Oan khiên chồng chất cao tợ núi
Liềm búa thân thương, đảng vĩnh hằng
Mặt ngài thái thú cười tỉnh rụi
“Tổ quốc bao giờ đẹp thế chăng ? “
…
Anh có về qua thăm xóm cũ
Tìm dấu giày quen, con phố xưa
Thương quê ngập trọn trong hồng lũ
Biết mẹ cùng em…lệ ngớt chưa ?!
Houston 15/4 /2018
Chào tháng tư!
Tháng tư buồn như một vuông lụa trắng
Phủ mặt anh, vầng nguyệt tối ba mươi
Tháng tư đầy, ôi một ly rượu đắng
Rót tràn khơi, từ độ vắng môi cười
Tháng tư thở, xung quanh mùi thuốc súng
Xích chiến xa nghiền nát phận dân mình
Tháng tư chín, cây sầu muôn trái rụng
Thịt da vàng dường nợ lửa đao binh
Tháng tư đỏ, đâu cần chùm phượng vỹ
Màu cờ sao vấy huyết lệ đôi miền
Tháng tư xám, oán hờn vươn bất trị
Tháng tư đen, sầu hận nối vô biên
Tháng tư khóc, lệ tràn xanh bốn biển
Nắng xôn xao mù động đến vô cùng
Tháng tư thắp trên môi lời quỷ biện
Giải phóng! hề…
Nam Việt nấc lâm chung
Tháng tư bước ly hương ngày chuyển dạ
Đại dương sâu, mộ nước mẹ con vùi
Tháng tư gọi tên nhau trời xứ lạ
Chia tay rồi sao mặt cứ quay lui
Tháng tư vẫy, tự dưng sao buồn thế
Đáo hạn kỳ nhật nguyệt cứ luân phiên
Tháng tư dựng vách sầu cao ngạo nghễ
Cúi mặt nhìn vọng cố quốc lưu niên
Tháng tư gửi anh em sầu xa xứ
Tháng tư về trăm họ giỗ thanh minh
Tháng tư ngước hỏi thầm chừng thiên sứ
Đến bao giờ dân Việt hết điêu linh ?
Houston ngày đầu tháng tư năm 2019
CÒN ĐÓ THÁNG TƯ
Tháng tư đau đớn nuôi dòng lệ
Tháng tư ôn chuyện cũ tào lao
Tháng tư se thắt niềm dâu bể
Tháng tư buồn đến tận chiêm bao
Tháng tư đôi lúc buồn quá trớn
Dân Nam cúi gục, búi đầu tang
Cầu kinh trong gió lùa ghê rợn
Tiếng duyệt binh, đàn hát rền vang
Tháng tư, rừng chuối trong cuồng bão
Sinh linh bao vạn chết vùi thây
Tháng tư đau thật, không buồn ảo
Tháng tư, máu lệ đã vun đầy
Tháng tư trên nóc nhà di tản
Đu càng, em tột độ hoang mang
Tháng tư đánh dập thằng tư sản
Nẫu thành tư bản đỏ, xênh xang
Tháng tư, thét lớn trong tầm ngắm
Anh bật người sau loạt AK
Dép râu hất mặt, viên đạn cắm
Mẹ ngồi ruột quặn tợ phong ba
Tháng tư bên xứ người giãy chết
Chị lầm lì thêm job, tăng ca
Dụm dành tranh thủ ba ngày tết
Lội lặn về thăm mộ ông, cha
Tháng tư, cho phép con được nói
Cùng đất trời kia chuyện mất còn
Mênh mang, trong khuất xa tầm vói
Quê hương mình… vàng rẻ hơn son!
Houston 1/4/2020
ĐIỆU BUỒN THÁNG TƯ
Hạt mưa khóc giữa biên thùy
Tháng tư mộ chí con quỳ đọc kinh
Tấc lòng thưa với địa linh
Nhìn cây rũ, gió trên thinh không đùa
Quỳ nghe kinh mái hiên chùa
Mà quên đau đớn trong mùa cư tang
Mà quên buồn nở thênh thang
Máu tuôn từ sọc cờ vàng thành sông
Mắt buồn cư ngụ cơn giông
Nên không ngăn nổi giọt nồng châu sa
Mắt buồn trải khắp sơn hà
Ngày trăm họ khóc; anh, cha tội tù
Tóc buồn vương một lời ru
À ơi! biển vắng, đáy mù mịt chôn
Môi buồn không nói dại, khôn
Tai nghe vọng tiếng đêm thôn tính ngày
Ly buồn tạ lỗi cơn say
Ném lên không tiếng lòng ray rức chiều
Houston 19/4/2022
Dỗ dành tháng tư
Dỗ mình trong suốt tháng tư
Vòng lăn ký ức thặng dư mỏi mòn
Tháng tư ngồi nhớ Sài Gòn
Đại dương xanh, trái đất tròn vẫn quay
Tháng tư ngồi nhớ loay hoay
Nắng vừa bên tốn đã xoay sang đoài
Tháng tư ngồi nhớ trong, ngoài
Bao nhiêu số phận lạc loài cầm canh
Miền Nam xuống dốc không phanh
Áo tù cha bận, long lanh mắt gầy
Tháng tư tủi hận tràn đầy
Quê hương ngày ấy, máu lầy lội xuân
Anh về qua nẻo gian truân
Lề đường em bán bộ quân phục thừa
Rẫy chiều ngồi nhớ chợ trưa
Tháng tư xơ mướp, vỏ dừa quyên sinh
Thuốc rê quấn giấy nhật trình
Hút cho chữ thấm vô mình bớt ngu
Tháng tư ngồi nhớ thu lu
Cùng ta cả triệu sĩ phu trăm miền
Tháng tư ngồi nhớ đảo điên
Vỉa hè mẹ bám, lòng kiên-định ngồi
Tháng tư vừa nhớ một hồi
Bỗng dưng dòng lệ hoen bồi mắt khô
A men rồi lại nam mô
Hồn oan tử sĩ đội mồ xung phong
Gõ hồng chung một tiếng bong
Dường như nhịp mõ phải lòng câu kinh
Tháng tư thập tử, nhất sinh
Sài Gòn hấp hối, Ba Đình hội vui
Nhạc vàng qua phải hát chui
Guitar ngạch cửa, bùi ngùi bậu canh
Tháng tư đỏ lấn vàng, xanh
Cúi đầu mặc niệm, dỗ dành tháng tư
Houston cuối tháng 3/2022
Dụ ngôn tháng tư
Tháng tư về rồi đó.
Nhú hàm, chân răng khôn.
Ngựa non rừng một xó.
Lệ lăn thành dụ ngôn.
Tháng tư ngày ly tan. AK và dép lốp. Dòng lệ buồn rơi khan. Cờ đỏ sao vàng ngộp.
Hoa niên cánh rụng tàn. Cha thành tên tội phạm. Mẹ đêm nằm ho khan. Đếm ngày vơi cõi tạm
Ta đốt buồn trên sân. Nhìn vầng trăng ảm đạm. Ôn cố rồi tri tân. Trong hoàng hôn lịm xám.
Sáng ra vác cây cuốc. Vào rẫy chào cây rừng. Ngước đầu nhìn khói thuốc. Lệ cứ trào rưng rưng.
Tháng tư lòng hoang phế. Tháng tư đời thiên tai. Xuân này bòn xuân kế. Đêm nay vùi đêm mai.
Xuân rồi hoa chẳng nở. Dòng suối vắng chân quỳ. Cha cúi đầu trả nợ. Quê hương buồn như ri.
Tháng tư buồn không nói. Tháng tư trầy đôi vai. Bóng nào bên truông mỏi. Vẫy tay chào giêng hai.
Lệ rơi tràn luống chữ. Dụ ngôn thầm bên tai. Lệ lăn vào quá khứ. Dụ ngôn vờn tương lai.
Tháng tư buồn xâm thực
Tháng tư sầu kinh niên
Đá gầm lăn xuống vực
Lệ chảy vào vô biên
Tháng tư tờ lịch bóc.
Dòng lệ nhòa con ngươi
Xin một lần được khóc
Cho trọn ngày ba mươi!
Kinh tế mới Gia Lành, Di Linh
30/4/1984
(Bài thơ cũ nhớ lại)
Nói với tháng tư
Quê nhà cách một đại dương
Bắc – Nam chắn một con đường... tháng tư
Con đường sinh tử ngất ngư
Bốn lăm năm vẫn còn dư lệ trào
Đây nước lã, kia máu đào
Bao nhiêu năm trộn chan vào bát cơm
Tháng tư đốt cụm nhang thơm
Khói bay mắt mẹ lệ đơm ngọt lừ
Ngồi đây nói với tháng tư
Bốn lăm năm mộ chí hư hao nhiều
Giá gương chẳng có nhiễu điều
Thương binh vé số, vai xiêu gót nhừ
Cúi đầu thưa với tháng tư
Cùng bao giọt máu ngày thư hùng nào
Chân anh gửi lại chiến hào
Ngày vu quy bước, em vào hụt hư
Cùng nhau chuyện vãn tháng tư
Kèm theo một vốc lệ dư cuối đời
Chiều ly hương, bước rã rời
Nghe trăm họ khóc chân trời hoại thư
Cúi đầu tưởng niệm tháng tư
Chép câu thơ vụng mùa cư tang buồn
Houston 16/4/2020
Mùa dịch COVID19 ẩn cư
Tản mạn tháng tư
1.
Em tô son lên môi
Mỗi khi làm dáng
Đi gặp người yêu hay chụp hình lưu niệm
Son làm em đẹp hơn lên
Mỗi lần nhìn em tô son lên môi
Tôi lại phì cười
Em liếc xéo, lườm tôi
Ơ, cái anh này
Hãy nhìn rõ đi
Bao cô người mẫu, xinh đẹp như vầy
Mà còn không dám chê son
Nước mẹ gì em…
2.
Tôi bỏ ra ngoài hiên lẩm bẩm một mình…
Không phải ở bất cứ nơi đâu
Muốn đẹp hơn đều phải cần son
Hôm kia có chàng trai tuấn tú
Tô son lên lá cờ
Anh nghĩ làm thế cờ sẽ đẹp hơn
Nhưng màu son trớ trêu
Lại nhạt hơn màu máu
Có bác đảng viên lớn tuổi càu nhàu
Mấy vị lão thành cách mạng nhắc nhở trước sau
Cờ tổ quốc mình nếu muốn đẹp thêm
Phải duy nhất tô bằng máu
Bằng máu – Bằng máu cháu ạ
Cháu nhớ chưa…
Bằng máu
Càng nhiều máu càng tốt
Đó là lý do
Tại sao dãy Trường Sơn lại cháy
Hằng triệu người dân nam phụ lão ấu
Bắc Trung Nam đã chết trên đất liền
Hằng trăm ngàn người dân Nam
Chết trên biển
Và từ khi cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc và Campuchia
Ngưng tiếng súng khá lâu
Hôm kia, máu cụ Kình phải đổ
3.
Đã qua hơn bốn mươi lăm năm
Kể từ ngày miền Nam thất thủ
Những người sanh ra sau ngày đó
Cũng không còn trẻ nữa
Có người đã làm ông, bà, chú, bác
Thậm chí có kẻ đã chết
Vậy mà nỗi đau ngày 30 tháng tư
Vẫn chưa phai
Người bên thắng cuộc cũng đang lúng túng
Thậm chí muốn trở cờ
Quy hàng láng giềng phương bắc
Dù quy hàng hay không
Năm nay nếu không vướng đại dịch
Cũng sẽ có duyệt binh
Ăn mừng đại thắng mùa xuân năm 1975
Ồn ào náo nhiệt ra trò
Chứ có ngán gì ai
Tiến về Sài Gòn... Tiến về sài Gòn…
Anh hát bài Lá Đỏ
Lá đỏ và cờ cũng đỏ
Vậy a!
Houston 22/4/2020
Tháng tư ngồi nhớ Sài Gòn
Cha, anh làm... “ lính đánh thuê “
Tháng tư ngồi gục nhớ quê quá chừng
Huyết áp tăng, mặt đỏ bừng
Bậm môi nói lắp, ngập ngừng hiên sau
Tháng tư Sài Gòn mưa mau
Dây trầu chưa héo, mùa cau cũng tàn
Nhớ quê ngồi nhớ quê khan
Rót dăm ly rượu mà chan nỗi buồn
Nỗi buồn đâu dễ rập khuôn
Càng xa xứ tợn, càng luồn thấm sâu
Tấc lòng không dễ vá khâu
Cà phê, ghế xúp mài lâu túi quần
Anh không thể vớt mùa xuân
Đọng trên tuyết, dấu chân tuần lộc mon
Cũng như không cách chi còn
Rạng đông mọc giữa Sài Gòn tháng tư
Tháng tư buồn cọng vui trừ
Tháng tư máu lệ thiên thư chép giùm
Tháng tư cỏ mộ xanh um
Tháng tư oan khuất bao trùm nhân gian
...tụng kinh Bát Nhã cầu an
Sài Gòn ơi, nhớ ngập tràn tháng tư!
Houston 4/2021
Thêm một lần tháng tư
Dường như có một người lính
VNCH chết trận nào đó
Đã tìm vào tâm tôi trú ẩn
Nên mỗi năm, tháng tư về
Mùa quốc hận
Tôi lại viết bài thơ buồn
Với giọt lệ cầm tay
Hỡi anh bộ đội đã ngã gục trên núi rừng
Trường Sơn năm xưa
Có người cháu trai làm thi sỹ hôm nay
Anh ấy cũng viết bài thơ đầy máu lệ
Nỗi đau tràn qua hai thế kỷ
Và bao nhiêu thế hệ
Vẫn còn âm hưởng tuôn trào
Chúng ta hãy cùng nhau ngồi xuống đây
Nói chuyện thử xem nào
Trong hai chúng ta ai là người đau khổ nhất
Và ông bà chúng ta có từng là anh em ?
Máu nào chảy mà ruột chẳng mềm
Con cháu chúng tôi sau cuộc chiến
Đã thiệt thua nhiều
Đâu dám bì con cháu của các anh
Nên cúi đầu
Âm thầm nhận phần thóc lép
Của vụ mùa bội thu vĩ đại
30/4/1975
Dân Nam bao nhiêu người chết trên biển cả
Để giờ đây chúng ta dám quả quyết rằng…
Mặt trời chưa bao giờ lặn
Bất cứ nơi nào trên trái đất
Có người VN cư ngụ
Những đứa con đã đau đớn từ bỏ quê hương,
Nhà cửa mồ mả, ruộng vườn
Để khỏi phải làm
Nạn nhân của áp chế, đọa đày…
Trận đánh tư sản miền Nam 1978
Trong số ấy có cả những người trốn chạy
Từ những cuộc đấu tố địa chủ năm 1954
Dường như dãy Trường sơn bị đốt cháy rất oan uổng
Để giờ này
Các ngài chễm chệ trên ngôi
Tư Bản Đỏ!
…
Mỗi năm tháng tư về dòng lệ cứ lăn dài...
Richmond April / 01/2020
TỤNG RU THÁNG TƯ
Chúa trên thập giá mắt buồn
Nhìn xuyên thấu suốt cội nguồn tháng tư?
Phật ngồi im giữa đời hư
Lặng yên quán chiếu vô dư lượng sầu
Chúa, Phật chưa bỏ mình đâu
Con ngồi tụng lẽ nhiệm mầu câu kinh
Vực lòng trong cuộc tử sinh
Oan hồn uổng tử có linh thiêng về
Nghe kinh, ngồi xuống cận kề
Âm dương, nước cúng cạn, thề kết giao
Niềm tin là một chiếc phao
Giữa trưa lửa phỏng, biết ao mát chiều
Tiền Đường vùi một thân Kiều
Sứ trời, vãi Giác Duyên nhiều lực tu
Tháng tư ngồi xuống công phu
Lênh đênh chuông mõ, tụng ru đời mình
Houston 11/4/2022
Đặng Toản
