The Palouse: Hòa Âm Điền Dã

Tống Mai

Một điều gì đó rất trừu tượng trong Symphony No. 6 (Pastoral Symphony) của Beethoven, bản giao hưởng mà trong đó những nốt chậm của movement thứ hai dù có khả năng gợi lên nét nên thơ thanh bình của một khung cảnh đồng quê, cũng chỉ là một mơ hồ qua âm thanh suối chảy của tiếng sáo êm dịu, tiếng oboe ấm áp và tiếng clarinet ngọt ngào mà thôi. Tôi không sao hình dung được khung cảnh điền dã trong đó vì chưa bao giờ được thấy thật sự cảnh đồng quê trong đời. Thế nhưng, tất cả sự mơ hồ đó tan biến ngay và những nốt nhạc như quyện vào những gì tôi thấy từ trên đỉnh núi Steptoe Butte nhìn xuống vùng đồng quê Palouse vào một buổi sớm mai.

Cảnh vật phủ một màu pastel khi ánh mặt trời đầu tiên đổ ánh sáng dịu dàng từ tốn lên từng đồi lúa mì và ngũ cốc cho đến khi bao trùm cả một vùng mênh mông, thì âm thanh của tiếng sáo đơn độc trong phần cuối tiếp theo đó là tiếng oboe và clarinet của movement thứ hai làm vỡ òa cảm xúc, một sự vỡ òa êm ả như khi ta ngồi bên một dòng suối nhỏ. Giữa hội tụ của muôn màu đồng nội trong một khoảng thời gian bất động, tôi bỗng nghĩ có lẽ Beethoven đã viết bản Symphony no. 6 này cho Palouse, nhưng ý nghĩ đó làm tôi buồn cười.

Hồi tưởng lại cảm xúc khi đứng nhìn những cánh đồng Palouse trong tiểu bang Washington và Idaho những ngày cuối tháng Năm vừa qua, tôi tưởng mình như còn đang ở trong những movements của bản giao hưởng những ngày rong ruổi với nhóm A Creative Adventure Photography Workshop của Denise Ippolito. Về lại DC, đắm mình trong những bức hình chụp được suốt những ngày qua giúp tôi quên hết phiền muộn và cát bụi chung quanh. Ẩn sau những tấm hình đầy màu sắc và ánh sáng là sự bừng tỉnh của cảm xúc, những cảm xúc không lời êm đềm trôi như dòng suối nhỏ trên những cánh đồng nhung lụa, và lẫn lộn trong bức tranh đẹp mê hồn của Palouse là Pastoral Symphony, là màu vàng óng của cánh đồng lúa mì trong Le Petit prince của Saint-Exupéry, là ngọn đồi nơi người chăn cừu ngồi với cô chủ nhỏ xinh đẹp tựa vào vai một đêm đầy sao trong Les Étoiles của Daudet, và cuối cùng rõ nét hơn hết là đồng lúa mì nhấp nhô vàng chói với người thợ gặt dưới cái nóng thiêu đốt của mặt trời trong bức Wheatfield with a Reaper của Van Gogh.

Những giờ khắc trước hoàng hôn và sau bình minh, khi mặt trời đổ bóng nghiêng xuống những ngọn đồi nhấp nhô làm nổi bật những đường cong mềm mại và tạo nên những kết cấu tuyệt vời. thì tôi chỉ biết tựa vào những hình tượng trong những tác phẩm trên để nói lên cái huy hoàng của Palouse. Lúc mặt trời hiện ra ở chân trời, một vùng sáng mênh mang như thần thánh tràn ngập chan hòa đến nỗi những màu sắc chính bên dưới bị đảo lộn phơi ra các màu bổ sung: Bầu trời nhuộm một màu vàng óng ả và mặt đất có sắc tím, hồng, lục của những đồi lúa mì, lúa mạch, và của những loại ngũ cốc khác nhau tạo thành những dải lụa mềm uốn lượn sóng nước đại dương.

Trên đường ra phi trường ngày về lại DC, tôi nói với Denise (một nhiếp ảnh gia nổi tiếng làm thơ bằng máy ảnh của mình và là người lập ra A Creative Adventure workshops): This is the most beautiful place on earth to me. This is what I ve been looking for my whole life. Và đúng như thế, đó là những khung cảnh tôi tìm kiếm suốt đời mình. Tôi đã từng qua vùng quê Âu Châu nhưng ít khi may mắn tìm được, thế mà ở đây thì bất cứ lúc nào hướng mắt về một góc cạnh nào thì đó là một góc cạnh đẹp tôi có thể thu vào máy ảnh, mà những góc cạnh như thế thì hàng trăm, hàng ngàn bất tận.

Trong thời gian workshop, những ngày cuối, Denise có buổi review và critique những tấm ảnh của những người tham dự. Khi đến phiên tôi thì tôi trình ra những bức mình chụp qua cửa kính khi xe len lỏi trên những con đường quê đất cát mịt mù. Đó là những tấm tâm đắc của tôi. Những tấm mà tôi chụp cùng nhóm nghiếp ảnh là những cảnh iconic mà Denise dẫn đến và hầu hết mọi người đều cùng chụp: Ngôi trường xưa đổ nát, nhà chứa thóc xiêu vẹo chờ ngày ngã gục, cái kho thóc (barn) màu đỏ khổng lồ đứng hiên ngang bên vệ đường, kho lúa có những bánh xe cũ kỹ ngoạn mục làm hàng rào bao quanh cả khuôn viên, một collection của những chiếc xe tải cũ đầy màu sắc và những vựa kho bỏ hoang khác. Nhưng cảnh mà tôi say sưa ghi lại là những gì khác rất đơn sơ tôi thấy dọc con đường quanh những cánh đồng dẫn đến những điểm iconic đó. I’m sorry Denise, but this is what I came here for, the simple things along the country roads at night, at sunrise or sunset, in the rain or under the full sun, in light or in shadow.

Suốt những ngày rong ruổi trên đường, tôi ngồi ở băng ghế sau của xe, dán mắt vào cảnh bên đường và lặng lẽ bấm máy qua cửa kính. Có một buổi sáng khi rời khách sạn lúc 3 giờ sáng để lên Steptoe Butte chụp bình minh, trời còn tối lắm, chỉ có màu xanh đậm của bức Starry Night, ống kính của tôi nhọc nhằn trong bóng tối tìm tiêu điểm một cách khổ sở nhưng điều ấy không làm tôi nản lòng, tôi tiếp tục buộc ống kính của mình làm việc. Đó là những giây phút hạnh phúc, những giây phút bình yên. Tất cả đều tan biến ngoại trừ bóng đêm màu xanh và màu cam của ánh sang ban mai chờ xé thủng. Tất cả đều vô nghĩa ngoại trừ bầu trời cao cả kia. Tôi yêu những chuyến đi trong đêm tối như thế khi vạn vật im lặng nhường cho vũ trụ khiêu vũ một mình.

Bạn yêu dấu,

Bóng đêm làm bừng nỡ trong sâu kín của tâm hồn một lời ước nguyện bình yên.

Đêm đã khuya.

Bonne nuit!

Tống Mai
June 18, 2023

PALOUSE FROM STEPTOE BUTTE

BARNS SEEN FROM COUNTRY ROADS

Farmhouse tí hon giữa một cánh đồng lúa mì mênh mông

Barn trống gió

Farmhouse màu đỏ hình vuông rất bất thường

WEBER HOUSE

Ngôi nhà cũ bỏ hoang nhìn rất thương được xây vào những năm 1800,
cách Pullman vài dặm về phía nam tại ngã tư đường Weber và Whitman.
Nhóm nhiếp ảnh của tôi đến hai lần vào buổi chiều

và trở lại sáng hôm sau vào blue hour.
Hôm đó trời mưa tôi ướt sủng vì dùng áo jacket của mình để che mưa cho máy ảnh.

Căn nhà tí hon cuối cùng tôi chú ý nhiều nhất

US HIGHWAY 195 GRAIN ELEVATOR

DAHMEN BARN and WAGON WHEEL FENCE IN UNIONTOWN

Một nhà kho lớn, màu trắng được bao quanh bởi một hàng rào
làm từ hàng ngàn bánh xe máy kéo và toa xe cũ, do Frank Wolf xây vào năm 1935
cho trang trại bò sữa của gia đình Jack Dahmen