Huê:Hoa / Diệp:Lá / Chi: Cành - Huê diệp chi: Hoa lá cành :
Một cành mai gầy trong gió đông; một chiếc lá ngô đồng rụng báo
hiệu mùa thu; một đóa sen mùa hạ; một nụ tầm xuân vừa hé nở ...
đều được con người chiêm ngưỡng, quan sát như những biến dịch của
trời đất, rồi từ đó suy nghiệm , nhận ra những qui luật tiến hóa
trên đường sanh diệt .
Hoa là biểu hiện cho cái đẹp mà tạo hóa đã ban tặng cho con người.
Sự hiện diện của hoa trong cuộc sống giúp cho tâm hồn con người
dễ hòa nhập vào với thiên nhiên, vơi bớt ưu phiền. Cái đẹp của
hoa hoàn thiện và vĩnh cửu, dù cho hoa có sanh diệt theo lẽ vô
thường. Người ta yêu hoa vì cái đẹp của hoa, của đời và của người.
Nhưng con người khi yêu cái đẹp đã vô tình đem cái đẹp của hoa
giam vào xã hội nhân thế đa đoan. Con người tùy theo sở thích,
quan niệm riêng tư trong cung cách xử thế, đã phân định đẳng cấp
cho hoa như: Mẫu đơn: Vương giả chi hoa; Hà hoa( hoa sen ) : Quân
tử hoa; Nguyệt Quế :Hoàng hậu hoa; Sơn trà : Trân phẩm hoa ; Đỗ
quyên : Tây Thi hoa...
Huê / Bông / Hoa được con người chia thành hai loại chính: loại
đẹp (sắc) và loại thơm ( hương ). Nên ta có những hoa vừa đẹp vừa
thơm ( hữu sắc hữu hương), những hoa chỉ đẹp không thơm ( hữu sắc
vô hương ), những hoa chỉ thơm không đẹp ( hữu hương vô sắc ),
hay đến những hoa không đẹp không thơm ( vô hương vô sắc/ hoa cỏ
ngậm ngùi hic, hic à). Đó chỉ mới nói về sự thưởng ngoạn hương
sắc hoa . Còn nói về thể chất hoa thì có hoa mỏng manh, có hoa
bền bỉ, có hoa mềm mại, có hoa cứng cát ... Về màu sắc thì muôn
màu như: trắng , đỏ, tím, vàng à Chưa kể đến sự hiện hữu của hoa
trong văn chương thi phú, thơ ca ... cho đến " nền "
văn hóa ẩm thực : hoa không ăn được và hoa ăn được dùng làm thực
phẩm .
Hoa dùng làm thực phẩm thì cũng có hoa đẹp, hoa không đẹp, nhưng
thôi xin không bàn về sắc hương nữa, mà chỉ nói đến các món ăn
được chế biến từ các loại bông/ hoa như: bông bí, hoa chuối, bông
điên điển, bông lục bình, bông hẹ, hoa hiên, bông lẻ bạn, bông
mướp, bông sầu đâu, bông so đũa, bông sen, bông súng và hoa thiên
lý.
BÔNG BÍ
Bông bí dùng để ăn là bông bí đực của cây bí rợ, không thể đậu
trái. Bông bí lớn, màu vàng tươi rất vui mắt. Bông bí được cắt
chừa cuống dài, bó thành bó nhỏ đem ra chợ bán, nhưng không có
nhiều , chỉ có theo mùa. Thông thường bông bí đem về được rửa sạch,
sau đó luộc chấm nước kho cá, kho thịt hay chấm nước tương dầm
ớt. Bông bí luộc có vị ngọt, hơi nhân nhẩn, phần tiếp giáp giữa
cuống và bông hơi dai dai, ăn rất ngon. Bông bí còn dùng để nấu
canh, xào tỏi, xào thịt bò, xào nghêu, xào bông bí phải canh cho
vừa chín mới còn giòn. Món đặc sắc nhất của bông bí là "bông
bí dồn thịt chiên " hay còn gọi là chả bông bí.
Bông bí vừa chớm nở phải hái xuống ngay, tướt xơ ở cuống, xoi tim,
rửa sạch, để ráo.Tôm, mực, thịt nạc vai heo quết nhuyễn, trộn tiêu
hành, mắm muối, bột năng. Bẻ gập các cánh hoa úp đè lên nhau, nhẹ
tay bỏ vào chiên với lửa nhỏ để bông bí còn màu vàng tươi, không
bị cháy sém. Chả bông bí beo béo, thơm thơm, chấm nước tương dầm
ớt. Món ăn này thường được "thực hiện " trong những
ngày giỗ, tết của gia đình hay tụ họp., đãi đằng, chả bông bí
không những phổ biến ở "miệt vườn " phương Nam , mà còn
nổi tiếng ở Huế nữa. Ca dao miền Nam có câu :
Má mong gả thiếp về vườn
Ăn bông bí luộc, dưa hường nấu canh
Hiện nay với trào lưu fast-food đã Tây phương hóa dần dần cung
cách ăn uống ở Đông phương nói chung, ở Việt Nam nói riêng,
TTSH đã "nhẹ nhàng" rằng :
Má mong đưa thiếp lên thành
Biết ăn fast-food cho rành ... người ta
HOA CHUỐI
Người miền Bắc gọi là hoa chuối, người miền Nam gọi là bắp chuối.
Thường buồng chuối trổ đủ nải rồi, người ta cắt bớt đi các bắp
chuối. Bắp chuối có màu tím, ngon nhất là bắp chuối hột. Bắp chuối
được chế biến thành nhiều món ăn như : trộn gỏi, nấu canh, ăn ghém
và chiên làm đồ chay …
-Gỏi bắp chuối (nộm hoa chuối ): Bắp chuối
lột bỏ phần bẹ già, còn phần non xắt mỏng, ngâm nước pha chanh
hay giấm cho khỏi đen và ra bớt nhựa, vớt ra, để ráo. Trộn chung
với tôm thẻ, thịt heo luộc, hến, gà luộc xé phay hay vịt luộc chặt
miến gà rồi rau răm, củ hành tây xắt mỏng, đậu phọng rang giã nhỏ,
nước mắm pha đường, chanh, tỏi , ớt .
-Canh chua bắp chuối : Bắp
chuối phần non thái mỏng, nấu canh chua me dầm với tôm, cá, lươn
…
-Bắp chuối bào trộn với các thứ rau sống khác, rau muống chẻ
để ăn chung với các món nước như: bún riêu, bún bò, lẩu các loại...
-Phần
trắng giữa bẹ bắp chuối được dùng thế mì căn làm món chay như:
gà xào sả ớt, tôm lăn bột chiên.
Cây chuối rất dễ trồng ở Việt Nam. Hình ảnh của bờ tre đầu làng,
bụi chuối te tàu sau vườn là hình ảnh của quê nhà trong tâm người
xa xứ, bụi chuối còn là hình ảnh người đàn bà Việt Nam trong ca
dao :
Gió đưa bụi chuối sau hè
Anh theo vợ bé, bỏ bè con thơ
Con thơ tay ẵm, tay bồng
Tay dắt mẹ chồng, đầu đội thúng bông
BÔNG ĐIÊN ĐIỂN
Còn được gọi là " hoa mùa lũ " hay "hoa cứu đói ".
Do mỗi năm, khoảng một tháng sau khi nước lên theo mùa, ở vùng
châu thổ sông Cửu Long, bông điên điển trổ đầy cành những cánh
hoa vàng rực rỡ, trên những cánh đồng ngút ngàn. Trong những ngày
không làm việc được để kiếm tiền, người nông dân chống xuồng ba
lá đi hái bông điên điển tươi bán đổi gạo, làm dưa, hay nấu cháo
với bông, luộc bông ăn cầm cự đói :
Cầm trên tay chùm "hoa mùa lũ "
Tên loài hoa chân chất quê nhà
Bông điên điển nở vào kỳ giáp vụ
Vượt lên trên ngầu đục phù sa
"Hoa cứu đói ", bà con thường gọi thế – Bùi Văn Bồng
Bông điên điển lặt, rửa sạch, ngâm với giá sống trong nước muối
có độ mặn vừa phải, chừng 3 ngày thì chua, thành dưa điên điển,
dùng chấm nước kho cá, kho thịt, nấu canh với cá rô. Mùa nước nổi
là mùa tôm cá sinh sôi đầy đặc dưới nước. Người ta giăng lưới,
câu, xúc, kéo vó quanh nhà chừng nửa giờ là có cá rô con, rô mề
cỡ mấy ngón tay. Canh dưa điên điển cá rô chẳng cần nêm, nếm gì
thêm cũng đủ vị mặn, chua hấp dẫn .
Bông điên điển dùng làm rau
sống nhúng lẩu cá, lẩu mắm ; Xào tép; Thay giá làm nhân đổ bánh
xèo với thịt heo, ăn với các loại rau, đọt trong vườn, chấm nước
mắm pha tỏi ớt ; Làm mắm chay ; Nấu canh chua. Mùa điên điển
ra bông cũng là mùa cá linh từ Biển Hồ trôi giạt xuống vùng sông
Tiền, sông Hậu. Cá linh nấu với me sống vừa chua, làm lẩu, nhúng
chỉ duy nhất bông điên điển vào. Hoặc bông điên điển được nấu
canh chua với cá bông lau, đậu bắp như trong thơ Bùi Chí Vinh:
Tôi biết có nồi canh điên điển
Cá bông lau, đậu bắp, mỡ hành
Em ngậm cái màu bông chín nõn
Thẹn thùng không nói được tiếng : anh
… Con sáo sang sông, con sáo hiếm
Kỳ hoa thành lẩu đãi nhà quan
Đâu biết có nồi điên điển luộc
Ăn thay cơm trên sóng thủy thần
Em ngậm cái bông màu nước mắt
Kỷ niệm buồn như một tiếng anh
Hay hình ảnh bông điên điển và bông lục bình trong ca dao miền
Nam :
Lục bình bông tím, điên điển bông vàng
Điên điển mọc ở đất làng
Lục bình trôi nổi như chàng hát rong
BÔNG LỤC BÌNH
Còn có tên là sen nhật, bèo tây. Lục bình là thân cây cỏ, sống
nổi trên mặt nước, có cuống phồng lên thành phao nổi. Lá có gân,
hình cung. Hoa mọc thành chùm ở ngọn. Hoa không đều, có màu tím
xanh, đài hoa và tràng hoa cùng màu, dính liền nhau ở gốc. Cánh
hoa trên có đốm vàng, 6 nhụy ( 3 dài, 3 ngắn ). Người ta dùng bẹ
bông lục bình làm gỏi , chấm nước cá kho .
Lục bình ai thả trôi sông
Mà sao tím cả mấy dòng sông quê
Xa nhà, xa mấy triền đê
Mà nghe thương nhớ lối về mênh mông
Ai về tìm lại khoảng sông
Có hoa tim tím cánh đồng ngày xưa - Hoài Trâm
BÔNG LẺ BẠN
Cây lẻ bạn có nguồn gốc từ các nước Trung Mỹ, được trồng rộng rãi
ở Việt Nam. Cây trồng trong chậu làm cây cảnh, trồng ngoài vườn
để làm thuốc. Cây có thân rất ngắn, lá mọc gần như sát đất .
Lá không cứng, có bẹ, đầu thuôn dài, mặt trên màu xanh lục,
mặt dưới màu đỏ tím. Cụm hoa nhỏ, mọc ở nách lá, ngoài có hai
mo úp vào nhau, giống như vỏ con sò, nên còn được gọi là bông
sò huyết ( oyster plant ). Hoa màu trắng , dùng làm thuốc trị
ho, hay nấu canh với xương heo ăn cho mát, bồi bổ cơ thể suy
nhược.
Đâu phải tại bông mà mình thành lẻ bạn
Tại tía má em đành đoạn
Bứng gốc cây bần
Chê anh nghèo áo chẳng đủ ấm thân
Không cho ghe cá đậu gần ghe tôm
BÔNG HẸ
Cây hẹ đây là hẹ trồng, chứ không phải hẹ nước để ăn mắm kho.Bông
hẹ tiếng Tàu gọi là Cửu thái , tiếng Anh là Chives. Bông hẹ màu
trắng . Nấu canh với đậu hủ tươi ăn giải nhiệt . Xào với lòng gà
( tim , gan ,mề), nghệ ăn để trị ho .
BÔNG MƯỚP
Cây mướp dễ trồng, thuộc họ dây leo, chưa phủ kín giàn đã ra hoa
. Người ta thường có câu:" Nụ cà, hoa mướp ". Hoa mướp
màu vàng rực, nụ hoa tròn và đen.Không bằng bông bí, nhưng hoa
mướp cũng được dùng luộc, xào lòng gà, ngon nhất là hoa mướp
hương , ăn bùi và béo.
Con chim chuyền cành ớt
Giàn mướp nắng lưa thưa
Bát canh chiều rau ngót
Thơm ngát tình quê xưa- Hạt Cát
BÔNG KIM CHÂM
Tiếng Tàu gọi là kim châm hay hoàng hoa. Tiếng Việt gọi là hoa
hiên . Cây thường mọc hoang. Cuống hoa dài từ 80- 100 cm ,
đầu cuống chẻ làm hai, có từ 6-12 hoa. Hoa màu vàng, phơi khô
thành màu nâu . Người ta thường dùng hoa kim châm khô với nấm
mèo để nấu canh, hầm thuốc bắc, tiềm vịt, gà … Hoa kim châm
có vị ngọt, tính mát, được dùng làm thuốc lợi tiểu, giảm đau,
chữa chảy máu cam . Ngày nay cây được trồng nhiều ở vùng cao
nguyên Trung phần Việt Nam .
BÔNG SÚNG
Cây súng là giống cây mọc hoang dại quanh năm ở dưới nước của đồng
bằng miền Nam. Từ ao , hồ , đầm dến mương, kênh, rạch ,láng, bàu,
trũng ... Vùng Đồng Tháp Mười cây súng mọc nhiều nhất , nên
ca dao miền Nam có câu :
Muốn ăn bông súng mắm kho
Thì vô Đồng Tháp ăn cho đã thèm
Cây súng có lá tròn giống lá sen, phía trên màu xanh lục, phía
dưới màu hồng nhạt , nổi trên mặt nước. Có hai loại bông súng :
Súng sen được trồng ở đầm chùa, ao làng có bông màu tím đỏ, rất
to; Súng dại có cuống lá nhỏ, bông màu trắng hay tím. Bông súng
có nhiều lá noãn gắn với nhau thành một bầu nhiều ô. Bông có 4
lá đài, 20-30 cánh hoa, 30-50 nhụy. Nhụy bông súng màu vàng . Thật
ra, người ta chỉ xài phần thân , cọng súng màu nâu , nhưng vẫn
gọi đó là bông súng .
Bông súng muốn ăn phải tướt vỏ, xắt khúc,
ngâm nước cho sạch . Bông súng dùng trộn gỏi ; ăn sống với mắm
kho; nấu canh chua với cá đồng ; bóp muối cho héo, ngâm giấm làm
dưa.
BÔNG SEN
Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh, bông trắng lại chen nhụy vàng
Nhụy vàng, bông trắng , lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn
Hoa sen từ xưa đến giờ vẫn được xưng tụng là một loài hoa thanh
khiết , được dùng để dâng, cúng Phật . Hoa sen hữu hương , hữu
sắc. Hoa sen trắng mang vẻ tinh khiết . Hoa sen hồng có nét thắm
tươi . Phù cừ là tên một loài sen nổi tiếng. Nói về hoa sen thì
không bút mực nào kể cho xiết . Từ chuyện ngài Ma Ha Ca Diếp nhìn
sen mà bừng nở tâm hoa, mỉm cười ngộ đạo trong câu chuyện " Niêm
hoa vi tiếu " của Phật giáo đến những cái diệu kỳ, tinh
túy của hồn hoa sen .
Hoa sen là một loại thực vật đắc dụng vô
kể , không bỏ sót thứ gì . Trong địa hạt Đông y , mỗi bộ phận
của cây sen có tính trị liệu khác nhau :
-Gương sen ( liên phòng
) , lá sen ( hà diệp ), vỏ ngoài hột sen : tánh mát, trị tiêu
chảy, cầm máu .
-Hột sen ( liên nhục ) : vị thuốc bổ tì, bổ thận .
-Nhụy sen (liên tu ) :thông thận , cầm máu , giữ tinh( liên tu
bất tận ).
-Tim sen (liên tử tâm /lõi xanh trong hột sen ) : an thần ,trị
huyết áp cao .
-Ngó sen (liên ngẫu ) : thanh nhiệt , dùng sống giải rượu, nấu
chín giải độc trong thức ăn đồ biển .
-Củ sen :chữa bệnh mất ngủ, hoạt tinh .
Trong phạm vi ẩm thực, cây
sen được sử dụng từ : Gương sen phơi khô đem đun thay củi; Lá
sen gói cơm , xôi , quà bánh giữ được hương vị rất lâu; Lá sen
non nấu cháo trị chứng giữ nước, phù thủng... Hột sen tươi hay
khô được xỏ xâu dùng nấu chè , làm bánh, làm mứt , tiềm vịt,
tiềm gà... Ngó sen làm gỏi. Củ sen làm mứt, luộc , chiên bột ,
hầm canh … cho đến trà ướp hương sen .
Hoa sen vị ngọt, hơi đắng,
không độc, có tánh ấm, giúp an thần , trị xuất huyết . Có một
món ăn nấu từ hoa sen của nhà văn Tản Đà , đã trở thành giai thoại
: Vịt hấp hoa sen . Ông cho rằng tinh túy của sen đọng lại ở
hoa , nên dùng cánh hoa sen phủ kín vịt để hấp cách thủy .Vịt
ở đây là vịt tơ vừa, được làm sạch bằng rượu , khử mùi bằng gừng
, ướp gia vị cho thấm trước. Khi vịt chín , bao nhiêu hương hoa
ngấm hết vào thịt. Ăn cả thịt vịt mềm, không bị béo ngậy cùng
hoa thơm, ngọt .Đến hết vẫn còn " vương
vấn " hương vị , cứ như là :" Dẫu lìa ngó ý còn vương
tơ lòng "( Nguyễn Du ) theo ý thơ của Mạnh Giao :
Thiếp tâm ngẫu trung tị , tuy đoạn do khiên liên
( Lòng thiếp tơ trong ngó sen , dù đứt còn vương hoa )
BÔNG SẦU ĐÂU
Tên gọi sầu đâu dễ bị lầm lẫn với tên gọi là thầu đâu, là sầu
đông của cây xoan ta . Cây sầu đâu có nhiều ở vùng Thất sơn,
An Giang , Châu Đốc, những tỉnh giáp giới Campuchia . Cây sầu
đâu thân gỗ, cao to,vỏ sần sùi ,chứ không trơn láng như thân
cây xoan ta .Lá xoan ta độc, không ăn được, còn lá non và
bông sầu đâu thì ăn được . Lá sầu đâu dùng làm thuốc sốt rét.
Bông sầu đâu ra hoa vào mùa xuân , màu trắng , mọc thành từng
chùm như hoa nhãn , dùng làm gỏi.
Gỏi sầu đâu tương đối dễ làm
:Rửa sạch bông và lá non, có thể trụng sơ qua nước sôi. Nướng
khô cá sặc rằn , khô cá lóc, xé nhỏ, bỏ vào .( Nếu không có
khô thì có thể thế bằng cá lóc nướng trui xé nhỏ ) .Trộn
thêm rau thơm, hành tây xắt mỏng , xoài băm sợi … Ăn với nước
mắm me, đường , ớt . Gỏi sầu đâu có vị đắng nhưng hậu ngọt
dai.
Thấm hoài vị đắng sầu đâu
Thương bông so đũa trắng đầu... má ơi ! - NTTN
BÔNG SO ĐŨA
Cây so đũa hoặc mọc hoang, hoặc được trồng nhiều ở các vùng bờ
quanh ruộng của đồng bằng sông Cửu Long . Cây so đũa thon cao,
thẳng, vỏ nham nhám , xù xì, nứt nẻ. Trái so đũa nhỏ dài , hình
dáng như chiếc đũa . Thân cây so đũa dùng làm cột nhà, cấy nấm
mèo. Lá là món hảo của dê . Bông so đũa mọc ở trên cao, kết
thành từng chùm , có 2 màu : trắng và tím. Bông so đũa có vị
nhân nhẩn đắng , nhưng ngọt hậu .
Đầu tháng 10 âm lịch trở đi
, cây so đũa đồng loạt ra hoa, cùng lúc với mùa cá linh để
có món ăn nức tiếng là cá linh nấu canh chua bông so đũa .
( Cá linh thường được dùng làm mắm để dành ; Chế biến nhiều
món như kho mặn , kho mẳn lót mía , kho mắm với cà tím, kẹp vỉ
nướng , chiên giòn, nấu canh chua với bạc hà... ). Bông so đũa
lặt cuống , rửa sạch . Nấu nước sôi ,dầm me, thả cá linh , nêm
vừa miệng, hớt bọt , cho bông so đũa vào là nhấc xuống liền ,
để bông còn giòn mới ngon . Trên mặt bỏ ngò gai, rau om xắt
nhỏ, thêm một chút tỏi phi, vài lát ớt tươi . Không có cá linh
, người ta nấu canh chua so đũa với tôm, tép.
Bông so đũa còn
dùng luộc, xào , đặc biệt là món cá lóc bọc bằng bông so đũa hấp
, chấm nước mắm đồng dầm ớt
HOA THIÊN LÝ
Cây thiên lý là một loại dây leo, dài hàng mét , thân non có lông,
lá mọc đối . Hoa mọc thành chùm màu vàng chanh hay trắng ngà
. Ban đêm hoa tỏa hương thơm ngát , nên còn được gọi là Dạ
lai hương :
Đêm thơm như một dòng sữa
Lũ chúng em êm đềm rủ nhau ra trước nhà
Hiu hiu hương tự ngàn xa, bỗng quay về
Dạt dào trên hè, ngoài trời khuya
… Nhờ đêm đưa lối những ai làm ngát hương đời
Nhẹ bàn chân , hương đêm ơi ! - Phạm Duy
Lá và hoa thiên lý được thu hái vào mùa hè, dùng tươi . Rễ thu
hái vào mùa thu, phơi hay sấy khô. Lá có tác dụng chữa bịnh trĩ,
trị giun kim . Rễ chửa tiểu buốt hay ra máu . Hoa thiên lý
giống như cái chuông gió nhỏ, lấp ló trong những tán lá xanh
mướt . Ngoài chức năng làm đẹp :
Tóc em dài em cài hoa thiên lý
Miệng em cười hữu ý anh thương
Cộng mùi hương thoang thoảng , hoa thiên lý còn có vị ngon
ngọt , tánh mát , được người nông dân miền Bắc coi như một loại
rau có sẵn trong nhà . Hoa thiên lý đi vào ca dao qua câu :
Thương chồng nấu cháo le le
Nấu canh thiên lý, nấu chè hạt sen
Canh thiên lý mang hương vị đặc trưng của mùa hè. Nấu canh thiên
lý không phức tạp . Chọn những chùm hoa mới nở , ngâm nước cho
hết kiến , chùm hoa to thì tách làm 2, 3 nhánh nhỏ . Ở thành
phố thì nấu hoa thiên lý với thịt heo bằm, giò sống . Nhưng kết
hợp độc đáo của hoa thiên lý là cua đồng giã nhỏ là canh có
hương vị đậm đà ngay.
Hoa thiên lý xào với thịt bò, có ướp chút gừng và nước tương
cho thấm . Ngày nay , người ta dùng hoa thiên lý như một loại
rau sống , nhúng với lẩu các loại .
Người ấy dạo xưa vẫn hay sang
Xin mẹ từng chùm thiên lý hoa vàng
Về nấu nồi canh hoa thiên lý
Tưởng bắc đò sang nối họ hàng
Bướm đậu vô tình , bướm lại bay
Để giàn cây mướt nở hoa đầy
… Chiều nay ngắt từng chùm thiên lý
Cánh mỏng manh, nhụy trắng, hoa vàng
Chiều nay nấu nồi canh thiên lý
Giải nỗi sầu trong lòng nặng mang -LH
Nhiều dân tộc khác cũng có các món ăn chế biến từ các loài hoa
như: người Nhật ăn hoa cúc đồng , người Pháp nấu thức ăn với
choux-fleur, artichaut , người Hy Lạp dùng bông bí để chiên , dân
Nam Mỹ có hoa của cây yucca dùng làm salad , xào.
Cụ Tiên Điền
Nguyễn Du có câu :"Chơi hoa dễ có mấy người biết
hoa". Ý chỉ về sự thưởng ngoạn, chiêm ngưỡng hương sắc của
đất trời ban tặng cho con người qua biểu tượng là hoa . Còn kiểu
nếm hoa để thưởng hoa trong phạm vi bài sưu tầm này , thì người
viết được TTSH phang cho ngoại hiệu là : "Bông học giả".
Phân tích từng chữ thì thật là "khổ" lắm thay !!! May
sao nhà văn Võ Phiến trong bài "Ăn và đọc" đã phần nào
giúp cho người viết "chống chế" đặng chút đỉnh qua một
đoạn văn thế này: "Nhưng văn chương nghệ thuật không khác
cái ăn là mấy. Ca dao, dân ca là sản phẩm của một địa phương, và
thưởng thức đến tận cùng cái hay ho của nó hình như cũng chỉ có
thể là người địa phương … Như vậy, người ta không chỉ ăn bằng
mồm. Con người đã ăn cả gốc gác quê hương, bằng phong tục tập
quán của mình, bằng khí chất riêng biệt của cơ thể mình, cũng
như bằng lịch sự, trình độ văn hóa của xứ sở mình. Trong một
dĩa đồ ăn, có phản ảnh khí hậu một miền, của những đặc điểm sinh
lý con người địa phương ... Và giả sử nói có cả phản ảnh của một
phần nào những đặc điểm tâm hồn trong đó có quá chăng ? ".
Xuân Phương |